Hà Thủ Ô Trắng
0 sản phẩm
Dược sĩ Thanh Hương Dược sĩ lâm sàng
Ngày đăng:
Cập nhật:
Hà thủ ô trắng được biết đến là loại thảo dược với hoạt tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, tăng sinh, co thắt,... .Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết hơn về loại cây này.
1 Hà Thủ Ô Trắng là thực vật gì ?
Hà Thủ Ô trắng còn được gọi là Dây sữa bò - Streptocaulon juventas Merr., thuộc họ Thiên lý - Asclepiadaceae.
Streptocaulon juventas (Asclepiadaceae) là một loại dây leo phân bố rộng rãi ở Đông Nam Á, đặc biệt là cây bản địa chủ yếu ở phía tây nam Trung Quốc. Nó được sử dụng làm thuốc ở các tỉnh Vân Nam và Quảng Tây như một loại thuốc bổ cho bệnh thấp khớp, suy nhược thần kinh, khó tiêu,....
1.1 Đặc điểm thực vật
| Bộ phận | Mô tả |
| |
| Lá | Mọc đối, phiến lá nguyên, hình bầu dục, chóp lá nhọn, gốc lá tròn, dài 4-14cm, rộng 2-9cm. |
| Hoa |
|
| Quả |
|
1.2 Đặc điểm phân bố và sinh thái
Hà thủ ô trắng là loài cây bản địa phổ biến ở phía tây nam Trung Quốc điển hình như Vân Nam và Quảng Tây. Ngoài ra, cây còn có mặt ở các nước trên thế giới như Ấn Độ, Mianma, Lào, Campuchia, Thái Lan, Malaixia.
Tại Việt Nam, hà thủ ô trắng được tìm thấy ở nhiều tỉnh thành, từ Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hải Dương, Hà Nội, Ninh Bình vào các tỉnh Trung bộ và Nam bộ.
1.3 Thu hái và chế biến
Hà thủ ô trắng thường được lấy ở phần rễ củ - Radix Streptocauli Juventatis để sử dụng và chế biến nguyên liệu làm thuốc.
Rễ củ có thể thu hái quanh năm. Sau khi đào rễ, đem về rửa sạch, thái lát dày khoảng 3cm, phơi hay sấy khô. Có thể ngâm nước vo gạo một đêm trước khi phơi hay sấy khô.
2 Thành phần hóa học
Các hợp chất cô lập từ Hà thủ ô trắng là periplogenin glucosid, 17α-periplogenin, acovenosigenin A 3-O-glucosid. Trong số các chất đã được cô lập, acovenosigenin A 3-O-glucosid là một hợp chất mới, lần đầu tiên được tìm thấy trên thế giới.
Ngoài ra, rễ củ chứa tinh bột, nhựa đắng, tanin pyrogalic và một chất có phản ứng alcaloid có tinh thể chưa xác định.
3 Tác dụng - Công dụng của Hà Thủ Ô trắng theo Y học cổ truyền
3.1 Tính vị - Tác dụng
- Hà thủ ô trắng có vị đắng chát, tính mát
- Tác dụng: bổ máu, bổ gan và thận.
3.2 Công dụng của Hà Thủ Ô trắng
Hà thủ ô thường dùng chữa thiếu máu, thận gan yếu, thần kinh suy nhược, ăn ngủ kém, sốt rét kinh niên, phong thấp tê bại, đau nhức gân xương, kinh nguyệt không đều, bạch đới, ỉa ra máu, trừ nọc rắn cắn, bạc tóc sớm, bệnh ngoài da mẩn ngứa.
Có nơi dùng củ và thân lá của cây để chữa cảm sốt, cảm nắng, sốt rét. Có người còn dùng dây sắc lấy nước cho phụ nữ sinh đẻ thiếu sữa uống thêm sữa.
Cây lá cũng được dùng đun nước tắm và rửa để chữa lở ngứa. Người ta còn dùng củ chữa cơn đau dạ dày.
3.3 Cách dùng Hà thủ ô trắng
- Thường dùng mỗi ngày 12-20g dạng thuốc sắc.
- Nấu cao hay ngâm rượu uống.
- Cành lá dùng với liều lượng nhiều hơn.
- Người ta cũng thường chế Hà thủ ô trắng cũng như Hà thủ ô đỏ.
4 Đơn thuốc với thành phần chứa Hà Thủ Ô trắng
Bồi dưỡng cơ thể, tăng cường sức lực, chữa đau lưng mỏi gối, giúp ăn ngủ được. Đậu đen 50g, Đậu đỏ 10g, Đỗ Trọng dây 50g, Ráng bay 15g. Củ Sen 50g, Bố chính sâm 15g, Hà thủ ô trắng (sao muối) 50g, Phục Linh 15g. Các vị hiệp chung, tán làm viên hoàn, mỗi lần uống 3g, ngày uống 3 lần. (Kinh nghiệm ở An Giang).
Lưu ý khi sử dụng:
Không dùng Hà thủ ô trắng đối với người hư yếu, tạng lạnh, đồng thời kiêng ăn tiết canh lợn, cá, lươn, rau cải, hành tỏi
5 Tài liệu tham khảo
- Từ điển cây thuốc Việt Nam tập 1 (Xuất bản năm 2021). Hà Thủ Ô Trắng, trang 1059-1060, từ điển cây thuốc Việt Nam tập 1. Truy cập ngày 11 tháng 8 năm 2023.
- Tác giả Minh Can Nguyen và cộng sự, ngày đăng báo năm 2017. Wound healing activity of Streptocaulon juventas root ethanolic extract, pubmed. Truy cập ngày 11 tháng 8 năm 2023.
